Diyabet (DM) Hastalığı Hakkında Bilgi
Diyabet, diğer adıyla şeker hastalığı, vücudun kan şekerini (glukoz) düzgün bir şekilde düzenleyememesi sonucu ortaya çıkan kronik bir hastalıktır. Glukoz, yediğimiz besinlerden elde edilen ve vücudun enerji kaynağı olan temel bir şeker türüdür. Pankreas tarafından üretilen insülin hormonu, glukozun hücrelere girmesini ve enerji olarak kullanılmasını sağlar. Diyabet hastalarında, insülin ya yeterli miktarda üretilemez (Tip 1 diyabet) ya da vücut insüline karşı direnç geliştirir (Tip 2 diyabet). Bu durum, kandaki glukoz seviyesinin yükselmesine (hiperglisemi) ve zamanla çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilir.
Diyabetin Temel Türleri:
- Tip 1 Diyabet: Genellikle çocukluk veya genç yaşlarda ortaya çıkar ve pankreasın insülin üretememesiyle karakterizedir. Bağışıklık sisteminin pankreastaki insülin üreten hücrelere saldırması sonucu gelişir. Bu tür diyabet hastaları, yaşam boyu insülin enjeksiyonlarına ihtiyaç duyarlar.
- Tip 2 Diyabet: Genellikle yetişkinlerde görülür ve vücudun insüline karşı direnç geliştirmesi veya pankreasın yeterli insülini üretememesiyle karakterizedir. Genetik yatkınlık, obezite, hareketsiz yaşam tarzı ve yaşlanma gibi faktörler Tip 2 diyabet riskini artırır. Yaşam tarzı değişiklikleri (beslenme ve egzersiz) ve ilaçlarla kontrol altına alınabilir.
- Gestasyonel Diyabet (Hamilelik Diyabeti): Hamilelik sırasında ortaya çıkan ve genellikle doğumdan sonra düzelen bir diyabet türüdür. Ancak, gestasyonel diyabet geçirmiş kadınların ilerleyen yaşlarda Tip 2 diyabet geliştirme riski daha yüksektir.
Diyabetin Belirtileri:
- Aşırı susama
- Sık idrara çıkma
- Açıklanamayan kilo kaybı
- Aşırı yorgunluk
- Bulanık görme
- Yavaş iyileşen yaralar
- Sık enfeksiyonlar
Diyabetin Komplikasyonları:
Kontrolsüz diyabet, uzun vadede ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Bunlar arasında:
- Kalp hastalığı ve inme
- Böbrek hastalığı (diyabetik nefropati)
- Sinir hasarı (diyabetik nöropati)
- Göz hasarı (diyabetik retinopati) ve körlük
- Ayak sorunları (diyabetik ayak ülseri) ve ampütasyon
Diyabetin Yönetimi:
Diyabetin etkili bir şekilde yönetimi, kan şekeri seviyelerini normal sınırlar içinde tutmayı ve komplikasyon riskini azaltmayı amaçlar. Bu, şunları içerir:
- Sağlıklı beslenme
- Düzenli egzersiz
- Kan şekeri takibi
- İlaç tedavisi (insülin veya diğer ilaçlar)
- Doktor ve diyetisyen takibi